Goede begeleiding patiënt noodzakelijk bij gedwongen wisselen medicijn

Patiënten worden regelmatig gedwongen te wisselen van hun vertrouwde geneesmiddel naar een medicijn met dezelfde werkzame stof, sterkte, toedieningsvorm en afgiftepatroon. Substitutie raakt patiënten op verschillende manieren; ze ervaren onder andere (meer) bijwerkingen of een afname van de werking van het geneesmiddel. Goede begeleiding van de patiënt is daarom essentieel.

Een aantal organisaties – Patiëntenfederatie Nederland, Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), Federatie Medisch Specialisten (FMS), Koninklijke Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) – publiceerde in november 2022 de Leidraad Verantwoord Wisselen Medicijnen [1]. In deze leidraad worden medicijnen verdeeld in drie categorieën:

• rood: medicijnen niet wisselen bij gemelde indicaties, tenzij het medicijn/merk (tijdelijk) door tekorten niet verkrijgbaar is in Nederland;
• oranje: medicijnen alleen wisselen als er aan de voorwaarden uit de leidraad is voldaan;
• groen: wisselen van medicijnen is mogelijk, wanneer aan de voorwaarden is voldaan, tenzij individueel patiëntgebonden factoren een wisseling niet of slecht mogelijk maken.

Ook klachten over categorie ‘groen’ van Leidraad Verantwoord Wisselen

Het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) onderzocht wat patiënten melden in het Meldpunt Medicijnen over hun ervaringen na een gedwongen substitutie [2]. In het onderzoek zijn de meldingen uit de periode 01/01/2021-31/12/2022 bekeken. In totaal gingen 317 patiëntmeldingen (=17,5% van alle meldingen) over gedwongen substitutie. In figuur 1 zijn de oorzaken van de substitutie weergegeven. Het substitueren van medicijnen raakt de patiënt op verschillende manieren, zoals te zien is in het overzicht van de gemelde gevolgen (tabel 1).

Figuur 1. Oorzaken van de gedwongen substitutie uit de patiëntervaringen Meldpunt Medicijnen (n=317).
 

Tabel 1. Gevolgen van gedwongen substitutie; patiëntervaringen Meldpunt Medicijnen (n=317).
 

Lees het complete artikel via onderstaande button.

Het artikel 'Goede begeleiding patiënt noodzakelijk bij gedwongen wisselen medicijn' is verschenen in de laatste editie van het Pharmaceutisch Weekblad (03.03.2023 158 I 9).