Rivaroxaban niet effectief bij chronisch hartfalen en onderliggend coronairlijden

Het gebruik van rivaroxaban (Xarelto^®) was niet effectief in het voorkomen van hartinfarcten, beroertes of overlijden bij patiënten met chronisch hartfalen en onderliggend coronairlijden. De onderzoekers vergeleken rivaroxaban met placebo (Zannad, 2018).  

Resultaten

De onderzoekers includeerden 5.022 patiënten met de volgende kenmerken:

• chronisch hartfalen gedurende minimaal 3 maanden
• ejectiefractie ≥ 40%
• een coronaire hartziekte
• recente behandeling (in de voorgaande 21 dagen) voor verslechtering van het hartfalen
• brain natriuretic peptide (BNP)-waarde ≥ 200 pg/ml óf N-terminal pro-brain natriuretic peptide (NT-proBNP)-waarde ≥ 800 pg/ml
• geen atriumfibrilleren

De patiënten kregen tweemaal daags 2,5 mg rivaroxaban of placebo. Daarnaast kregen zij de gebruikelijke behandeling voor hartfalen.

Het primaire eindpunt was een samenstelling van sterfte, myocardinfarct of beroerte. Dit eindpunt trad op bij 25,0% van de patiënten met rivaroxaban en bij 26,2% van de patiënten met placebo (hazard ratio (HR)=0,94; 95% betrouwbaarheidsinterval (95%BI)=0,84 tot 1,05). Het samengestelde eindpunt van cardiovasculaire sterfte of heropname voor hartfalen trad op bij respectievelijk 37,2 en 36,9% van de patiënten (HR=0,99; 95%BI=0,91 tot 1,09).

De belangrijkste veiligheidsmaat bestond uit het aantal fatale bloedingen en bloedingen op een kritieke plaats met mogelijk blijvende beperkingen. Dit eindpunt kwam voor bij 18 gebruikers van rivaroxaban en bij 23 gebruikers van placebo (HR=0,80; 95%BI=0,43 tot 1,49). Grote bloedingen volgens de criteria van de ‘International Society on Thrombosis and Haemostasis (ISTH)’ traden op bij 3,3% van de patiënten met rivaroxaban en bij 2,0% met placebo (HR=1,68; 95%BI=1,18 tot 2,39).

Discussie

Processen waarbij trombine betrokken is spelen mogelijk een rol bij de verergering van hartfalen. Het gaat dan om ontstekingsprocessen, endotheeldisfunctie en arteriële en veneuze trombose. De onderzoekers vonden aanwijzingen dat patiënten met hartfalen daarom baat konden hebben bij remming van de trombinevorming met tweemaal daags 2,5 mg rivaroxaban. De huidige studie bevestigt dit niet. De onderzoekers geven als meest aannemelijke verklaring dat het effect van trombine niet de belangrijkste oorzaak is voor het verergeren van hartfalen op basis van onderliggend coronairlijden.

Belang voor de praktijk

Er is op dit moment geen aanleiding om het gebruik van rivaroxaban te overwegen bij patiënten met recent verslechterd chronisch hartfalen met een verminderde ejectiefractie en onderliggend coronair vaatlijden.

Belangenverstrengeling

De studie is gefinancierd door Janssen Research and Development. Diverse auteurs melden financiële banden met verschillende farmaceutische bedrijven, waaronder de registratiehouder van rivaroxaban.

Bron

Zannad F et al. Rivaroxaban in patients with heart failure, sinus rhythm, and coronary disease. N Engl J Med. 2018;379(14):1332-42.