SGLT-2-remmers en het risico op kanker

Dit nieuwsbericht is onderdeel van het dossier tumoren.

Natrium-glucose-cotransporter 2-remmers (SGLT-2-remmers) lijken niet geassocieerd met een verhoogd risico op (alle typen) kanker, maar wel met een verhoogd risico op blaaskanker. SGLT-2-remmer canagliflozine (Invokana^®) lijkt het risico op gastro-intestinale kanker juist te verlagen. Dat is de conclusie van een meta-analyse van Tang et al.

 

Resultaten

De onderzoekers voerden een meta-analyse uit van 46 klinische studies met een gemiddelde studieduur van 61 weken. De studies vergeleken SGLT-2-remmers met placebo of andere bloedglucoseverlagende middelen.

Kanker kwam voor bij in totaal 580 van de 34.569 studiedeelnemers. Er was geen significant verschil tussen SGLT-2-remmers en de controlegroep (placebo en andere bloedglucoseverlagende middelen): Odds Ratio (OR)=1,14; 95% betrouwbaarheidsinterval (BI)=0,96 tot 1,36. Ook in vergelijking met alleen placebo of alleen andere bloedglucoseverlagende middelen was er geen significant verschil. Bij een subgroep van patiënten met een body mass index (BMI) > 30 kg/m² was het risico wel significant verhoogd: OR=1,23; 95%BI=1,02 tot 1,48.

De onderzoekers bepaalden ook het risico op afzonderlijke vormen van kanker. SGLT-2-remmers verhoogden het risico op blaaskanker. Blaaskanker kwam voor bij 18/22.359 patiënten met SGLT-2-remmers en bij 1/12.228 patiënten in de controlegroep; OR=3,87; 95%BI=1,48 tot 10,08. Subgroepanalyses toonden aan dat het risico significant verhoogd was bij studies van minimaal een jaar, patiënten met een BMI ≥ 30 kg/m² en patiënten vanaf 60 jaar. Vooral bij empagliflozine (Jardiance^®) was het risico verhoogd (10/11.596 versus 0/6.111; OR=4,49; 95%BI=1,21 tot 16,73).

Canagliflozine verlaagde als enige van de SGLT-2-remmers het risico op gastro-intestinale kankers: 3/5.057 bij canagliflozine versus 7/2.529 in de controlegroep; OR=0,15; 95%BI=0,04 tot 0,60.

 

Discussie

De bevinding dat SGLT-2-remmers het risico op (alle soorten) kanker niet verhogen, komt overeen met de resultaten van een eerdere meta-analyse. De auteurs geven aan dat er wel drie nieuwe conclusies uit dit onderzoek komen:

• SGLT-2-remmers verhogen mogelijk het risico op kanker bij patiënten met obesitas.
• SGLT-2-remmers (vooral empagliflozine) verhogen mogelijk het risico op blaaskanker.
• Canagliflozine heeft mogelijk een beschermend effect tegen gastro-intestinale kankers.

Vanwege de relatief korte studieduur en lage aantallen patiënten met kanker, zijn de conclusies niet met zekerheid te stellen. Als hypothese voor het effect op blaaskanker geven de auteurs aan dat diabetes mellitus en obesitas bekende risicofactoren zijn voor urineweginfecties. SGLT-2-remmers veroorzaken daarnaast glucosurie en urineweginfecties, wat mogelijk bijdraagt aan het risico. De meeste patiënten met kanker zijn afkomstig uit een grote studie naar empagliflozine, wat mogelijk verklaart dat het risico bij dit middel het meest uitgesproken lijkt.

Als hypothese voor het effect van canagliflozine op gastro-intestinale kankers geven de auteurs aan dat canagliflozine niet alleen effect heeft op SGLT-2, maar ook op SGLT-1. SGLT-1 komt tot expressie in het gastro-intestinale stelsel. Mogelijk dat door remming van SGLT-1 in het gastro-intestinale traject het aantal gevallen van kanker afneemt.

 

Belang voor de praktijk

SGLT-2-remmers zijn eerder in verband gebracht met een verhoogd risico op kanker, met name blaas- en borstkanker. Deze meta-analyse toont aan dat het risico op alle soorten kanker niet verhoogd is, maar dat er twijfels (blijven) bestaan over het risico bij mensen met overgewicht en het risico op blaaskanker. Met name voor blaaskanker is alertheid geboden, vanwege een mogelijk verband met het werkingsmechanisme. Een andere hypothese is dat er sprake is van detectiebias: mogelijk dat blaaskanker bij patiënten met SGLT-2-remmers eerder ontdekt wordt vanwege meer controles als gevolg van de glucosurie.

 

Belangenverstrengeling

De auteurs geven aan geen belangenverstrengeling te hebben die in verband staat met dit artikel.

 

Bron

Tang H et al. SGLT2 inhibitors and risk of cancer in type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. Diabetologia. 2017 Jul 19.