Umeclidinium/vilanterol versus salmeterol/fluticason

Het combinatiepreparaat vilanterol met umeclidinium (Anoro^®) verbetert de longfunctie meer dan het combinatiepreparaat salmeterol met fluticason (generiek, Seretide^®). Zo concluderen Singh et al op basis van een gerandomiseerde, dubbelblinde studie.

Resultaten

717 COPD-patiënten zonder een exacerbatie in het voorgaande jaar namen deel aan de studie. Zij gebruikten gedurende 12 weken de combinatie van de langwerkende bèta-agonist (LABA, long acting beta-2-agonist) vilanterol met het langwerkende anticholinergicum (LAMA, long acting muscarinic antagonist) umeclidinium of de combinatie van de LABA salmeterol met het inhalatiecorticosteroïd (ICS) fluticason.

Vilanterol met umeclidinium verbeterde de longfunctie significant meer dan salmeterol met fluticason, gemeten met diverse longfunctieparameters. Het verschil op de dal-FEV₁ tussen beide middelen was 90 ml in het voordeel van vilanterol met umeclidinium. De ondergrens voor klinische relevantie -zoals de Europese registratieautoriteit, het European Medicines Agency (EMA) hanteert - is 100 ml.

Op symptomatische uitkomsten, zoals de transition dyspnoea index (TDI) en de St. George's Respiratory Questionnaire (SGRQ) en het gebruik van noodmedicatie trad geen verschil op tussen de groepen. Ook verschilden beide middelen niet qua voorkomen van bijwerkingen.

Discussie

De auteurs geven aan dat 12 weken wellicht te kort was om de effecten van beide middelen op de door de patiënt ervaren klachten goed in kaart te brengen. Ook was de onderzoeksperiode te kort om te kunnen beoordelen of het aantal exacerbaties tussen beide groepen verschillend is.

Belang voor de praktijk 

De NHG-Standaard COPD (2015) geeft ICS een zeer beperkte plaats in de behandeling: alleen patiënten met exacerbaties in het voorgaande jaar komen in aanmerking voor behandeling met ICS. De onderzoekspopulatie zou op basis van de standaard dus niet in aanmerking komen voor behandeling met ICS. Ook plaats van de combinatie van een LABA met een LAMA is volgens de NHG-Standaard beperkt.

Het ontbreken van een verschil tussen beide middelen op belangrijke symptomatische eindpunten, maakt het kiezen tussen beide middelen niet eenvoudiger. Daarnaast is het jammer dat de studie beperkt is gebleven tot 12 weken, terwijl beide onderzochte geneesmiddelen gedurende lange tijd gebruikt moeten worden.

Mogelijke belangenverstrengeling

De studie is gefinancierd door GSK, de fabrikant van beide middelen. Vier van de vijf auteurs zijn in dienst van GSK, de vijfde auteur heeft financiële banden met diverse fabrikanten van middelen bij astma en COPD.

Bron

• Singh D et al. Umeclidinium/vilanterol versus fluticasone propionate/salmeterol in COPD: a randomised trial. BMC Pulm Med. 2015 Aug 19;15:91.
• NHG. NHG-Standaard COPD. 2015.