Oorzaken onterechte drievoudige combinatietherapie bij COPD

Het optreden van een exacerbatie is de belangrijkste aanleiding voor drievoudige combinatietherapie bij COPD. Daarnaast komt onterechte drievoudige combinatietherapie vaak voor. Dit blijkt uit een analyse van patiëntgegevens door Hurst et al.

Methode

De onderzoekers gebruikten de huisartsgegevens van 14.866 COPD-patiënten in Engeland. Deze patiënten waren tussen juni 2010 en mei 2015 gediagnosticeerd met COPD. Ze gebruikten oorspronkelijk alleen een langwerkende muscarineantagonist (LAMA). De onderzoekers gingen na of in de periode tot mei 2016 een langwerkende bèta-agonist (LABA) met inhalatiecorticosteroïd (ICS) werd toegevoegd. Wanneer gegevens over de longfunctie (FEV₁) en mate van kortademigheid (MRC) beschikbaar waren, controleerden de onderzoeker of de drievoudige combinatietherapie in lijn was met de aanbevelingen in de GOLD-richtlijnen van 2011 en 2017.

Resultaten

Bij 44% van de patiënten werd een LABA/ICS aan de LAMA toegevoegd. De belangrijkste aanleiding voor het starten van drievoudige combinatietherapie was het optreden van exacerbatie. Andere aanleidingen waren onder andere (in afnemende mate): het optreden van kortademigheid, bezoek aan een longarts, een pro-actieve oproep voor een consult door de huisarts, longontsteking en hoestproblemen. Volgens de aanbevelingen van de GOLD-richtlijnen van 2011 en 2017 was respectievelijk 40% en 65% van de drievoudige combinatietherapie onterecht.

Discussie

Uit deze studie blijkt dat een aanzienlijk deel van de patiënten in Engeland onterecht drievoudige combinatietherapie heeft gekregen. Als beperkingen aan deze studie noemen de onderzoekers dat de voorschrijvers gedurende de studieperiode mogelijk gebruik maakten van andere richtlijnen, zoals de NICE-richtlijn. De onderzoekers lichten toe waarom zij ook de GOLD-richtlijn uit 2017 in het onderzoek betrokken, terwijl de onderzoeksgegevens tot 2016 zijn verzameld. De reden was om aan te tonen dat artsen hun voorschrijfbeleid moeten aanpassen als er nieuwe richtlijnen verschijnen.

Belang voor de praktijk

Voorschrijvers dienen alert te zijn dat patiënten niet onterecht drievoudige combinatietherapie krijgen. De NHG-Standaard COPD (2015) is verschenen voordat de combinatiepreparaten LABA/LAMA/ICS op de markt kwamen. De standaard geeft aan dat het bewijs voor de werkzaamheid en de toegevoegde waarde van de combinatie LABA/LAMA (ten opzichte van monotherapie) zeer beperkt is. Het toevoegen van een ICS valt te overwegen bij patiënten met frequente ernstige exacerbaties (tweemaal per jaar) ondanks onderhoudsbehandeling met een LABA of LAMA. Deze toevoeging moet gestaakt worden als het geen meerwaarde meer heeft (NHG, 2015).

Belangenverstrengeling

Het onderzoek is gesponsord door Pfizer, marketingpartner van Novartis. Novartis is fabrikant van indacaterol/glycopyrronium.

Bron

Hurst JR et al. Factors influencing treatment escalation from long-acting muscarinic antagonist monotherapy to triple therapy in patients with COPD: a retrospective THIN-database analysis. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018;13:781-792.