Hogere dosis fluticason verhoogt kans op pneumonie

Het gebruik van inhalatiecorticosteroïden (ICS) vergroot de kans op pneumonie met 25%. Hoe hoger de dosering, hoe meer het risico is verhoogd. Zo concluderen Wang et al. op basis van observationeel onderzoek in Taiwan.

Resultaten

De onderzoekers voerden een genest case-controle-onderzoek uit. Ze matchten bijna 20.000 patiënten met COPD en een pneumonie met bijna 75.000 controlepatiënten met COPD. Matching vond plaats op basis van leeftijd, geslacht, duur van de COPD en van het gebruik van ICS. Alleen een pneumonie leidend tot ziekenhuisopname of overlijden werd meegeteld.

Tijdens het gebruik van ICS is de odds ratio (OR) voor pneumonie 1,26 (95% betrouwbaarheidsinterval (BI)=1,21 tot 1,32). Wanneer patiënten stoppen met het gebruik van ICS daalt het risico op pneumonie, na 90 tot 120 dagen verschilt de OR niet meer significant van 1. De duur van het gebruik van ICS lijkt geen invloed te hebben op het risico op pneumonie.

Hogere doseringen zijn geassocieerd met een hoger risico op pneumonie. Bij een daggebruik tot 500 µg fluticasonequivalenten is de OR 1,10 (95%BI=1,04 tot 1,16), bij een daggebruik boven 1.000 µg fluticasonequivalenten is de OR 1,63 (95%BI=1,50 tot 1,78).

De onderzoekers onderzochten ook of er verschillen bestaan tussen de verschillende preparaten. Het gebruik van fluticason (Flixotide^®) of fluticason met salmeterol (generiek, AirFluSal^®, Seretide^®) is geassocieerd met een verhoogd risico op pneumonie. De OR voor fluticason-bevattende producten is 1,33 (95%BI=1,27 tot 1,39). Het gebruik van budesonide (generiek, Pulmicort^®) of budesonide met formoterol (Assieme^®, Bufoler^®, DuoResp^®, Sinestic^®, Symbicort^®) was niet geassocieerd met een verhoogde kans op pneumonie. Voor budesonide-bevattende producten is de OR 1,03 (95%BI=0,99 tot 1,08).

Discussie

Als zwakke punten van de studie noemen de auteurs het ontbreken van gegevens over ernst van de COPD en over de longfunctie van de patiënten. Verder was budesonide in Taiwan alleen als poederinhalator beschikbaar, in tegenstelling tot fluticason. Kwetsbare patiënten zullen over het algemeen fluticason via een dosisaerosol gebruiken. Juist deze patiënten lopen mogelijk een hoger risico op pneumonie.

Belang voor de praktijk

Deze studie illustreert het verhoogd risico op pneumonie bij het gebruik van ICS door patiënten met COPD. Onduidelijk is in hoeverre de resultaten uit Taiwan ook voor de Nederlandse populatie  gelden. Helaas zijn slechts twee ICS meegenomen in de analyses, de nieuwere middelen zijn uitgesloten. Desalniettemin is de studie een extra onderbouwing voor de NHG-Standaard COPD, die terughoudendheid bij het voorschrijven van ICS bij COPD aanbeveelt.

Belangenverstrengeling

De auteurs hebben geen banden met de farmaceutische industrie. De studie is gefinancierd door de overheidsorganisaties National Science Council en National Health Research Institutes uit Taiwan.

Bron

Wang CY et al. The association between inhaled corticosteroid and pneumonia in COPD patients: the improvement of patients' life quality with COPD in Taiwan (IMPACT) study. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2016;11:2775-2783.