FDA verwijdert waarschuwing LABA/ICS

De Food and Drug Administration (FDA) heeft de waarschuwing voor astma-gerelateerde gebeurtenissen bij combinatiepreparaten van langwerkende bèta-agonisten (LABA's) met inhalatiecorticosteroïden (ICS) verwijderd. Dit op basis van 4 studies naar de bijwerkingen van deze middelen.

Methode

De FDA stelde in 2003 een Boxed Warning op voor LABA’s. Er waren namelijk aanwijzingen voor een verhoogd risico op ernstige astma-gerelateerde gebeurtenissen. Hieronder vallen bijvoorbeeld astma-gerelateerde ziekenhuisopname, intubatie en sterfte. Het was onduidelijk of dit risico met LABA/ICS groter was dan met monotherapie met ICS. In 2011 vroeg de FDA aan de vier fabrikanten van combinatiepreparaten LABA/ICS om dit risico te onderzoeken.

Dit resulteerde in vier studies (17.537 volwassenen, 3.107 kinderen). Hierin vergeleken onderzoekers LABA/ICS met monotherapie met ICS. De studies waren gerandomiseerd, dubbelblind en duurden minimaal 6 maanden. Geïncludeerde patiënten hadden een voorgeschiedenis van minstens één astma-exacerbatie in de voorgaande 12 maanden. Geen van de patiënten had instabiel of levensbedreigend astma. Het primaire eindpunt was het optreden van ernstige astma-gerelateerde gebeurtenissen. Dit was een samengestelde maat, bestaande uit onder andere astma-gerelateerde sterfte, intubatie en ziekenhuisopname.

Resultaten

Uit de studies blijkt geen significante toename van het risico op ernstige astma-gerelateerde gebeurtenissen bij LABA/ICS in vergelijking met monotherapie met ICS (Relatief Risico (RR)=1,10; 95% betrouwbaarheidsinterval (95%BI)=0,85 tot 1,44). Er was eveneens geen verschil in ernstige astma-gerelateerde gebeurtenissen tussen LABA/ICS en monotherapie met ICS in subgroepen, zoals vrouwen (RR=1,18; 95%BI=0,86 tot 1,61) en 65-plussers (RR=0,85; 95%BI=0,45 tot 1,60).

Discussie

De auteurs stellen dat de onderzoeksresultaten niet alle vragen over de veiligheid van LABA's in combinatiepreparaten met ICS beantwoorden. Patiënten met instabiel of levensbedreigend astma werden uitgesloten vanwege veiligheid en uit ethische bezorgdheid. Het is daarom nog steeds onduidelijk of LABA/ICS bij deze patiënten veilig zijn.

Belang voor de praktijk

De NHG-Standaard Astma bij volwassenen (2015) geeft aan dat LABA/ICS in aanmerking komen als patiënten geen goede astmacontrole bereiken, ondanks de juiste diagnostiek en een adequaat beleid (NHG, 2015). De gegevens uit dit onderzoek laten zien dat de toevoeging van een ICS geen gevolg heeft op het optreden van ernstige astma-gerelateerde gebeurtenissen. Bij patiënten met instabiel of levensbedreigend astma is dit niet onderzocht.

Mogelijke belangenverstrengeling

De auteurs verklaren dat er geen sprake is van belangenverstrengeling.

Bron

Seymour SM et al. Inhaled Corticosteroids and LABAs — Removal of the FDA’s Boxed Warning. N Engl J Med 2018; 378:2461-2463.