Nieuw onderzoek
Canagliflozine bij patiënten met verminderde nierfunctie
In het kort
De werking en bijwerkingen van SGLT2-remmer canagliflozine worden niet beïnvloed door de nierfunctie.
De werking en bijwerkingen van natrium-glucose-cotransporter 2-remmer (SGLT-2-remmer) canagliflozine (Invokana®) worden niet beïnvloed door de nierfunctie van de patiënten. Dat is de conclusie van een post-hoc analyse van de CANVAS-studie.
CANVAS-studie
De CANVAS-studie onderzocht de cardiovasculaire veiligheid van canagliflozine ten opzichte van placebo. Aan de studie deden 10.142 patiënten mee met een geschatte nierfunctie (eGFR) > 30 ml/min/1,73 m2. De patiënten hadden een cardiovasculaire aandoening in de voorgeschiedenis, of minimaal 2 risicofactoren voor cardiovasculaire aandoeningen. De mediane follow-up was 2,4 jaar (Neal, 2017).
Nierfunctie
De post-hoc analyse beschrijft de resultaten van de CANVAS-studie, uitgesplitst naar de nierfunctie van de geïncludeerde patiënten. De onderzoekers onderscheidden 4 categorieën:
- eGFR ≥ 90 ml/min/1,73 m2 (2.476 patiënten)
- eGFR 60 tot 90 ml/min/1,73 m2 (5.625 patiënten)
- eGFR 45 tot 60 ml/min/1,73 m2 (1.485 patiënten)
- eGFR 30 tot 45 ml/min/1,73 m2 (554 patiënten)
Er was geen verschil op het primaire eindpunt (cardiovasculaire sterfte, niet-fataal myocardinfarct en niet-fatale beroerte). Alleen voor de uitkomst beroerte was er heterogeniteit tussen de verschillende groepen. Bij patiënten met een verminderde nierfunctie lijkt canagliflozine een gunstiger effect te hebben op het aantal beroertes. Het Hazard Ratio (HR) voor de primaire uitkomstmaat en beroertes, uitgesplitst op nierfunctie, staat in onderstaande tabel.
eGFR(ml/min/1,73 m2) |
HR primaire uitkomstmaat(95% BI) |
HR beroerte(95%BI) |
|---|---|---|
|
≥ 90 |
0,84 (0,62 tot 1,13) |
1,42 (0,86 tot 2,36) |
|
60 – 90 |
0,95 (0,80 tot 1,13) |
0,89 (0,65 tot 1,21) |
|
45 – 60 |
0,71 (0,53 tot 0,95) |
0,56 (0,31 tot 1,00) |
|
< 45 |
0,65 (0,41 tot 1,03) |
0,32 (0,11 tot 0,96) |
Bij patiënten met een verminderde nierfunctie veroorzaakt canagliflozine een kleinere HbA1c-verlaging. Er was geen verschil in daling van het lichaamsgewicht en systolische bloeddruk tussen de verschillende groepen. In onderstaande tabel staan de verschillen in HbA1c-verlaging ten opzichte van placebo, uitgesplitst op nierfunctie.
eGFR(ml/min/1,73 m2) |
HbA1c(mmol/mol) |
|---|---|
|
≥ 90 |
-8,4 |
|
60 – 90 |
-6,3 |
|
45 – 60 |
-5,0 |
|
< 45 |
-3,9 |
Er waren geen relevante verschillen in renale effecten en bijwerkingen tussen de verschillende groepen. Alleen de kans op hypoglykemieën lijkt groter bij patiënten met eGFR < 45 ml/min/1,73 m2 ten opzichte van de andere groepen. Deze patiënten gebruikten echter ook relatief vaker insuline, wat het resultaat kan vertekenen.
Conclusie
De auteurs geven aan dat deze post hoc-analyse aantoont dat de cardiovasculaire effecten van canagliflozine niet afhankelijk lijken van de nierfunctie, met als mogelijke uitzondering het risico op beroerte. Canagliflozine is momenteel niet geregistreerd voor patiënten met eGFR < 45 ml/min/1,73 m2. Op grond van deze studie zou heroverwogen moeten worden of deze patiënten ook kunnen profiteren van canagliflozine. Een beperking van deze analyse vormt de post hoc opzet. Ook waren er relatief weinig patiënten in de analyse met een eGFR < 45 ml/min/1,73 m2. Daarbij zijn de resultaten alleen van toepassing op patiënten met hoog risico op cardiovasculaire aandoeningen (de populatie uit de CANVAS-studie).
Belang voor de praktijk
SGLT-2-remmers werken via de nieren. De G-Standaard Nierfunctie raadt het voorschrijven van SGLT-2-remmers aan patiënten met eGFR < 50 ml/min af. Bij een verminderde nierfunctie neemt de werking af en is het risico op bijwerkingen hoger (KNMP, 2018). Op grond van alleen deze studie is het voorbarig dit advies te herzien, onder andere vanwege de post hoc-opzet van deze studie. Ook zijn de resultaten beperkt generaliseerbaar naar de algemene populatie patiënten met DM2. Daarbij is nog onduidelijk wat precies het effect is op aantal hypoglykemieën. Ten slotte lijkt de werking verminderd bij een verminderde nierfunctie, gezien het effect op het HbA1c.
Belangenverstrengeling
De studie is gefinancierd door Janssen Research & Development, de fabrikant van canagliflozine. Janssen was betrokken bij de opzet, uitvoering, analyse, interpretatie en uitwerking van de studie en het artikel. Diverse auteurs hebben (financiële) banden met diverse farmaceutische bedrijven.
Bron
Neuen BL et al. Cardiovascular and Renal Outcomes With Canagliflozin According to Baseline Kidney Function: Data from the CANVAS Program. Circulation. 2018 Jun 25.
Laatst gewijzigd op 8 november 2018