Atogepant is geïndiceerd voor de profylaxe van migraine bij volwassenen die ten minste 4 migrainedagen per maand hebben (SmPC, 2023).
Effectiviteit
De preventieve behandeling van patiënten met migraine richt zich op het verminderen van de aanvalsfrequentie. Ook andere doelen zijn mogelijk, zoals minder werkverzuim. De NHG-Standaard Hoofdpijn (2021) adviseert artsen om met de patiënt te bespreken welk doel de patiënt met de behandeling zou willen behalen (NHG, 2021).
Wat is het effect op het aantal dagen met migraine per maand?
Atogepant vermindert het aantal dagen met migraine ten opzichte van placebo bij patiënten met chronische en episodische migraine. De afname is statistisch significant. De studieduur was 12 weken (SmPC, 2023).
Chronische migraine: patiënten hadden in de drie maanden voorafgaand aan de studie gemiddeld 16,0 dagen met migraine per maand. Gedurende de studie nam het gemiddelde aantal dagen met migraine af. De afname was:
7,33 dagen bij tweemaal daags 30 mg atogepant
6,75 dagen bij eenmaal daags 60 mg atogepant
5,09 dagen bij placebo
Episodische migraine: patiënten hadden in de drie maanden voorafgaand aan de studie gemiddeld 7,4 dagen met migraine per maand. Gedurende de studie nam het gemiddelde aantal dagen per maand met migraine af. De afname was na 12 weken:
Wat is het effect op het gebruik van acute migrainemedicatie?
Atogepant geeft een statistisch significante afname van het aantal dagen waarop patiënten acute migrainemedicatie nodig hebben ten opzichte van placebo.
Chronische migraine: het aantal dagen per maand waarop patiënten acute migrainemedicatie gebruikten nam af. De afname was:
6,61 dagen met tweemaal daags 30 mg atogepant
6,19 dagen met eenmaal daags 60 mg atogepant
4,09 dagen met placebo
Episodische migraine: het aantal dagen per maand waarop patiënten acute migrainemedicatie gebruikten nam af. De afname was:
Het effect van atogepant op het dagelijks functioneren is onderzocht in de ADVANCE trial bij 873 patiënten met episodische migraine. Het dagelijks functioneren werd gemeten met de MSQ (domeinen RFR, RFP en EF), de AIM-D en de HIT-6. Na 12 weken was er een statistisch significante verbetering ten opzichte van placebo voor alle doseringen van atogepant en op alle uitkomstmaten, behalve voor de 10 mg dosering op de AIM-D (Lipton, 2023).
Veiligheid
Wat is de langetermijnveiligheid?
Over de langetermijnveiligheid van atogepant is nog weinig bekend. De registratiestudies waren te kort om uitspraken te kunnen doen over de langetermijnveiligheid.
Patiënten met belangrijke cardiovasculaire en cerebrovasculaire aandoeningen waren uitgesloten van deelname aan de klinische studies (SmPC, 2023). In theorie bestaat het risico dat door het blokkeren van CGRP een optredende ischemie kan verergeren. Dit heeft te maken met een gebrek aan compensatoire vasodilatatie als gevolg van blokkade van CGRP. Bovendien hebben patiënten met chronische migraine een verhoogd risico op ischemische aandoeningen (RMP, 2023). Of patiënten met cardiovasculaire aandoeningen atogepant veilig kunnen gebruiken, blijft vooralsnog onduidelijk.
Wat zijn belangrijke bijwerkingen?
De belangrijkste bijwerkingen zijn een verminderde eetlust, misselijkheid, obstipatie, vermoeidheid, slaperigheid en gewichtsafname. Deze bijwerkingen komen voor bij 1 tot 10% van de gebruikers van atogepant (SmPC, 2023).
Het CBG verzoekt patiënten en zorgverleners extra alert te zijn op bijwerkingen en deze te melden (SmPC, 2023).
Wat zijn belangrijke contra-indicaties en interacties?
Sterke CYP3A4-remmers en remmers van OATP kunnen de blootstelling aan atogepant significant verhogen. Sterke CYP3A4-remmers zijn onder andere ketoconazol, itraconazol, claritromycine en ritonavir. Remmers van OATP zijn bijvoorbeeld rifampicine, ciclosporine en ritonavir (SmPC, 2023).
Wat is het advies bij verminderde nier- of leverfunctie?
Bij patiënten met een creatinineklaring < 30 ml/min is de aanbevolen dosering eenmaal daags 10 mg.
De fabrikant adviseert het gebruik van atogepant bij patiënten met een ernstige leverfunctiestoornis te vermijden (SmPC, 2023).
Wat is het advies t.a.v. zwangerschap en borstvoeding?
Vrouwen krijgen het advies om atogepant niet tijdens de zwangerschap of borstvoeding te gebruiken (SmPC, 2023).
Richtlijnen
De NHG-Standaard Hoofdpijn (2021) adviseert bij 2 of meer migraineaanvallen per maand preventieve behandeling te overwegen. Stap 1 van de preventieve behandeling is een bètablokker of candesartan. Bij stap 2 wisselt de arts tussen bètablokker en candesartan. Stap 3 is amitriptyline (NHG, 2021).
De NVN-richtlijnHoofdpijn (2023) adviseert profylactische behandeling te overwegen bij:
2 of meer migraineaanvallen per maand gedurende minimaal drie maanden
migraineaanvallen van ernstige intensiteit of lange duur, die onvoldoende reageren op aanvalsbehandeling
De richtlijn spreekt geen duidelijke voorkeur uit voor een bepaalde geneesmiddelengroep. Er is enig bewijs voor de effectiviteit van topiramaat, valproïnezuur en bètablokkers (propranolol, metoprolol en atenolol) en in mindere mate ook voor amitriptyline, candesartan, flunarizine, en pizotifeen. De richtlijn adviseert het bijwerkingenprofiel mee te laten wegen bij de keuze (NVN, 2023).
De NVN-richtlijn geeft profylactische behandeling met monoklonale antilichamen in overweging bij patiënten met chronische migraine zonder medicatieovergebruikshoofdpijn, waarbij de behandeling met tenminste drie andere preventieve middelen (waaronder topiramaat en/of valproinezuur) en botulinetoxine-A geen effect had (NVN, 2023).
Atogepant is niet opgenomen in de Nederlandse richtlijnen. Atogepant was ten tijde van de ontwikkeling van de richtlijn nog niet op de markt.
Atogepant wordt niet vergoed (Medicijnkosten, 2024). Zorginstituut Nederland is nog bezig met de beoordeling van de vergoeding (ZIN, 2024).
Aandachtspunten bij gebruik
Atogepant is verkrijgbaar als tablet van 10 of 60 mg. De aanbevolen dosering is eenmaal daags 60 mg. De tabletten kunnen met of zonder maaltijd worden ingenomen. Patiënten moeten de tabletten heel doorslikken en deze dus niet delen, fijnmaken of erop kauwen (SmPC, 2023).
Het exacte werkingsmechanisme is niet bekend. Atogepant bindt aan receptoren die zijn betrokken bij de ontwikkeling van migraine, zoals verschillende humane CGRP-receptoren en de receptor voor amyline-1. Door de binding remt atogepant de werking van deze receptoren (SmPC, 2023).
Toekomstige ontwikkelingen
Atogepant wordt momenteel onderzocht in een open-label studie met een geplande duur van drie jaar. De resultaten van deze studie worden in de loop van 2025 verwacht (RMP, 2023).
Zorginstituut Nederland is nog bezig met de beoordeling van de vergoeding (ZIN, 2024).
Wij gebruiken cookies om informatie over het gebruik van onze website te verzamelen om de inhoud te verbeteren. Door hieronder op “accepteren“ te klikken stem je in met het plaatsen en gebruik van al onze
cookies. Voor meer informatie verwijzen wij je naar ons cookiebeleid.
