Informele zorg als belangrijke partner in de langdurige zorg
Onze eerste special, waarbij we samen met partners een thema uitlichten, gaat over de informele zorg. Een actueel thema met forse uitdagingen, zoals de dubbele vergrijzing waardoor de zorgvraag stijgt en het aantal zorgprofessionals onvoldoende meegroeit. Dit leidt steeds vaker tot problemen bij zorginstellingen.
Deze ontwikkelingen maken de inzet van informele zorg steeds belangrijker. Volgens het CBS groeit het aantal vrijwilligers in de zorg al een aantal jaren. Dat geldt ook voor het aantal mantelzorgers, al is dat aantal nog niet op het niveau van voor COVID-19. Vrijwilligers en mantelzorgers leveren een onmisbare bijdrage aan de zorg. Zonder hen zou het zorgstelsel vastlopen.
"Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg" is een bekende uitspraak, toegeschreven aan Albert Einstein. Oftewel, om de mismatch tussen zorgvragers en zorgprofessionals te kunnen oplossen, is het wenselijk de zorg anders te organiseren. Intensiever samenwerken met de informele zorg is één van de oplossingsrichtingen die landelijk steeds meer aandacht krijgt.
Het intensiever samenwerken met de informele zorg brengt echter ook dilemma's met zich mee, vooral voor de zorgprofessionals zelf. Enerzijds erkennen zij de noodzaak om taken over te dragen aan familie, naasten en vrijwilligers. De werkdruk is simpelweg te hoog. Anderzijds is het zoeken hoe dit goed te doen, er zijn namelijk zowel morele als praktische bezwaren. Wat zijn de gevolgen voor de kwaliteit van de zorg? En hoe zit het met verantwoordelijkheid? Zeker als het gaat om zoiets complex als medicatieveiligheid. Het IVM heeft hier een praktische scholing voor ontwikkeld, juist om zorgprofessionals die hiermee aan de slag willen concrete handvatten te geven.
In deze special kijkt onze adviseur Menno van Woerkom terug op ons webinar Medicatie geven door mantelzorgers en vrijwilligers. Bij dit webinar waren onder andere Marja Augustinus, adviseur kwaliteit bij zorggroep Marente en Diana Klaassen, farmaceutisch coördinator bij tanteLouise, aanwezig. Met beiden heeft Menno het webinar nabesproken waarover hij in dit themanummer graag meer vertelt. Yvonne de Jong, Expert Informele zorg bij Vilans, heeft een gastcolumn geschreven over de vele mogelijkheden van de informele zorg. Verder een kennismaking met Anke Lambooij en Marieke Bulsink, onze implementatie adviseurs. Tot slot nog een welkome uitnodiging voor ons Lerend Netwerk Informele zorg en de nascholing Medicatie geven voor vrijwilligers en mantelzorgers.
Dank aan iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan deze special. Met specifieke dank aan Yvonne, Marja en Diana.
Een heel fijne zomer gewenst namens alle IVM-collega’s,
Webinar Informele Zorg: veel interesse, nog volop vragen
Tijdens ons recente webinar over medicatieverstrekking door mantelzorgers en vrijwilligers (informele zorg) bleek al snel: dit thema leeft in het veld! Van de 25 deelnemende beleids- en kwaliteitsmedewerkers uit de ouderenzorg gaven er 17 aan dat het onderwerp speelt binnen hun organisatie. Tegelijkertijd werd duidelijk dat de praktijk weerbarstig is en dat er nog veel vragen leven. Dat blijkt ook uit een gesprek met twee deelnemers van het webinar, namelijk Marja Augustinus van Marente en Diana Klaassen van tanteLouise.
Meer weten over het beleid rond inzet van vrijwilligers en mantelzorgers?
Ben je werkzaam in de ouderen- of thuiszorg en wil je meer te weten komen over het medicatiebeleid rondom vrijwilligers en mantelzorgers? Meld je dan aan voor onze geheel nieuwe nascholing ‘Medicatie geven door vrijwilligers en mantelzorgers’ op 2 oktober in Utrecht. Tijdens de nascholing zoomen we in op beide groepen. Je krijgt uitleg over taken, verantwoordelijkheden en aansprakelijkheid. Je leert waarom dit beleid belangrijk is en wat het betekent voor jouw werk. Ook leer je hoe je zelf het initiatief kunt nemen om dit beleid goed uit te voeren in de praktijk.
Daarnaast krijg je handvatten om prettig en effectief samen te werken met vrijwilligers en mantelzorgers. Er is aandacht voor duidelijke communicatie, het maken van goede afspraken en het versterken van het netwerk rondom de cliënt.
Tijdens de nascholing is er ruimte voor voorbeelden uit de praktijk, het delen van ervaringen en het oefenen van situaties die je in je werk kunt tegenkomen.
Ben jij beleidsmedewerker in de ouderen- of thuiszorg en werk je aan informele zorg, zoals mantelzorg, vrijwilligerswerk en samenwerking met formele zorg? Sluit je dan aan bij het Lerend Netwerk Informele Zorg, een initiatief van het IVM. Op vrijdag 29 september van 11.00 tot 14.00 uur organiseren Els Dik en Francisca van Dijk van het IVM de eerste bijeenkomst. Er is slechts ruimte voor 20 deelnemers. De bijeenkomst is inclusief lunch en vindt plaats op ons kantoor in Utrecht. Deelname is kosteloos.
Na een goed bezocht webinar merkten we dat er veel vragen en ideeën leven over informele zorg. De behoefte om kennis en ervaringen uit te wisselen is groot. Daarom starten we dit netwerk: om samen te leren, elkaar te helpen en sterker beleid te ontwikkelen.
Tijdens de bijeenkomst:
Leer je van collega-beleidsmakers
Deel je eigen ervaringen
Denk je mee over de inhoud en opzet van het netwerk.
We werken op basis van co-creatie. Dat betekent dat jij als deelnemer actief meedenkt en mede bepaalt hoe het netwerk eruitziet.
Samenwerken met naasten en vrijwilligers: er is meer mogelijk dan je denkt!
Mag een mantelzorger zijn vrouw insuline toedienen? Kan een vrijwilliger in een verpleeghuis een bewoner met slikproblemen helpen met eten geven?
Zorgorganisaties willen meer samenwerken met naasten en vrijwilligers. In de praktijk roept het onderwerp veel vragen op. Wat mogen informele zorgverleners wel en niet doen? Wie is er verantwoordelijk en aansprakelijk? De kernboodschap is: er zijn geen wettelijke belemmeringen voor het uitvoeren van zorgtaken door mantelzorgers en vrijwilligers. Door middel van een open gesprek over verwachtingen en grenzen komen cliënt, mantelzorger, vrijwilliger en zorgverlener tot maatwerk.
Een gastcolumn van Yvonne de Jong, expert informele zorg bij Vilans.
Vragen over medicatie geven door mantelzorgers en vrijwilligers? Bel het telefonisch spreekuur
Hoe ga jij als organisatie om met het geven van medicatie door vrijwilligers en mantelzorgers? Wat is het beleid in jullie zorginstelling hierover? Heb jij ook dergelijke vragen over het geven van medicatie door vrijwilligers en mantelzorgers? Stel deze dan tijdens ons telefonisch spreekuur medicatieveiligheid – speciaal voor zorginstellingen. Iedere dinsdag van 14.00 tot 15.00 uur en donderdag van 9.00 tot 10.00 uur staan medewerkers met kennis van wet- en regelgeving, scholing- en medicatiekennis je graag te woord. Bel 0888 800 400.
Let op: van 11 juli tot 2 september heeft het IVM vanwege de vakantie geen telefonisch spreekuur Medicatieveiligheid. Eventuele vragen kan je ook via ons contactformulier stellen. Laat daar ook je telefoonnummer achter, want dan belt één van onze adviseurs je graag terug.
IVM accounthouder Medicatieveiligheid bij Zorg voor Beter
Sinds medio vorig jaar is Els Dik – apotheker bij het IVM – accounthouder Medicatieveiligheid bij het kennisplein Zorg voor Beter van Vilans. Informatie over de zorg is vaak versnipperd over verschillende websites en publicaties. Op Zorg voor Beter staat veel van deze kennis bij elkaar. Als expert Medicatieveiligheid werkt het IVM daar natuurlijk ook graag aan mee.
Els: “Ik hoop op deze plek bij te kunnen dragen aan de uitwisseling van kennis, handige weetjes en praktijkverhalen over medicatieveiligheid. En zo het medicatieproces voor velen van jullie duidelijker en praktischer te maken.”
Agenda scholingen en bijeenkomsten
Workshop Bevoegd en bekwaam – voor medewerkers van de afdeling opleiding en personeelszaken, teamleiders van zorgmedewerkers, ZZP-ers in de zorg, eigenaren kleinschalige zorgorganisaties, managers zorgorganisaties en medewerkers in de zorg: 8 september van 15.00 tot 16.00 uur, 25 september van 11.00 tot 12.00 uur of 14 oktober van 16.00 tot 17.00 uur (online).
Workshop Medicatieveiligheid voor kleinschalige zorg – voor o.a. aandachtsvelders medicatieveiligheid, agogisch en maatschappelijk medewerkers, beleidsmedewerkers en -adviseurs, managers zorg en verpleegkundigen: 7 oktober of 18 november van 10.00 tot 11.00 uur (online).
(Update) Aandachtsvelders en medicatieveiligheid (incompany) – voor o.a. aandachtsvelders medicatieveiligheid, agogisch en maatschappelijk medewerkers, begeleiders, verzorgenden, beleids- en kwaliteitsfunctionarissen, teammanagers en (wijk)verpleegkundigen.
Gratis wekelijks telefonisch spreekuur Medicatieveiligheid voor medewerkers in zorginstellingen. Op dinsdagmiddag van 14.00 tot 15.00 uur en donderdagochtend van 9.00 en 10.00 uur. Bel 0888 800 400. Let op: van 11 juli tot 2 september heeft het IVM vanwege de vakantie geen telefonisch spreekuur Medicatieveiligheid. Laat je vraag en telefoonnummer achter via ons contactformulier, dan belt een van onze adviseurs je graag terug.
Bekijk de agenda op onze website voor andere data, scholingen en bijeenkomsten! Ook maatwerk is mogelijk. Neem hiervoor contact met ons via info@ivm.nl of bel 0888 - 800 400.
Nieuwsbrief doorsturen
Ken je iemand die de nieuwsbrief ook interessant vindt? Deel de nieuwsbrief met je netwerk.
Nieuwsbrief ook ontvangen?
Is deze special ‘Informele zorg’ doorgestuurd en wil je deze ook ontvangen? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief Care op onze website. Dan ontvang je naast de nieuwsbrief Care ook alle specials.
