Idarucizumab (Praxbind®)

Idarucizumab is geïndiceerd wanneer snelle neutralisatie van het anticoagulerende effect van dabigatran (Pradaxa^®) noodzakelijk is, bij:

• een ongecontroleerde of levensbedreigende bloeding
• een spoedoperatie of dringende ingreep (SmPC, 2018)

Wat is het effect bij bloedingen?

Idarucizumab, in combinatie met andere maatregelen, stopt een ernstige bloeding bij de meeste patiënten in de REVERSE-AD-studie binnen vier uur. Bij deze bevinding zijn wel enkele methodologische bezwaren. De RE-VERSE AD-studie onderzocht het effect van idarucizumab op het couperen van het anticoagulerende effect van dabigatran. De studie includeerde 301 patiënten met een ongecontroleerde of levensbedreigende bloeding. Dit betrof patiënten met een gastro-intestinale bloeding, een intracraniële bloeding of een bloeding als gevolg van een trauma. Het primaire eindpunt was omkering van het anticoagulerende effect van dabigatran binnen 4 uur. De onderzoekers maten dit met de verdunde trombinetijd en ecarinestollingstijd. De tijd tussen toediening van idarucizumab en de laatste inname van dabigatran was 14,6 uur. Slechts bij 134 patiënten was het mogelijk het moment van het stoppen van de bloeding vast te stellen. De mediane tijd tussen toediening van idarucizumab en het stoppen van de bloeding bedroeg 2,5 uur (95% BI=2,2 tot 3,0). Bij 2 patiënten was het bloeden al gestopt, voordat idarucizumab was toegediend. Bij de overige 165 patiënten was het niet mogelijk het moment van stoppen van de bloeding vast te stellen, vanwege de plaats van de bloeding (Pollack, 2017).

Wat is het effect bij spoedeisende ingrepen?

Toediening van idarucizumab leidt bij een groot aantal patiënten tot een normale bloedstolling tijdens een spoedeisende ingreep. De RE-VERSE AD studie includeerde 197 patiënten met dabigatran die een spoedeisende chirurgische ingreep of een andere invasieve procedure ondergingen. De redenen voor een spoedeisende ingreep waren divers. Het ging onder andere om abdominale problematiek (24,3%), fracturen/septische artritis (20,3%) en cardiale ingrepen (18,3%), waaronder pacemakerimplantaties. De tijd tussen toediening van idarucizumab en de laatste inname van dabigatran bedroeg 18,0 uur. Bij 93,4% van de patiënten was sprake van normale bloedstolling gedurende de ingreep (Pollack, 2017).

Wat zijn belangrijke bijwerkingen?

In de RE-VERSE AD studie zijn geen bijwerkingen vastgesteld (SmPC, 2018). Bijwerkingencentrum Lareb ontving tot nu toe 1 melding van een bijwerking. Dit betrof een verlaagde bloeddruk en vertraagde pols bij een man van ouder dan 71 jaar (Lareb, 2019)

Wat is de langetermijnveiligheid?

De follow-upduur in de RE-VERSE AD studie bedroeg 90 dagen. Er zijn geen gegevens bekend over de langetermijnveiligheid (Pollack, 2017).

Wat zijn belangrijke contra-indicaties en interacties?

Er zijn geen contra-indicaties bekend voor het gebruik van idarucizumab (SmPC, 2018).

Er is geen formeel onderzoek gedaan naar mogelijke interacties van idarucizumab met andere geneesmiddelen. De fabrikant verwacht dat klinisch relevante interacties met andere geneesmiddelen onwaarschijnlijk zijn. Deze verwachting is gebaseerd op de farmacokinetische eigenschappen van idarucizumab. Ook bindt idarucizumab zeer specifiek aan dabigatran (SmPC, 2018).

Wat is het advies bij een verminderde nierfunctie?

Bij patiënten met een nierfunctiestoornis is aanpassing van de dosis niet noodzakelijk. Nierfunctiestoornissen hebben geen invloed op de neutralisatie van het anticoagulerend effect van dabigatran door idarucizumab (SmPC, 2018).

De richtlijn Antitrombotisch Beleid (2016) verscheen op het moment dat alleen de resultaten van de interim-analyse van de RE-VERSE AD studie bekend waren. De richtlijncommissie gaf aan dat het effect van idarucizumab moeilijk te beoordelen was. Dit had te maken met het ontbreken van een controlegroep in de studie, gecombineerd met een onderzoekspopulatie met een a priori slechte prognose. De richtlijn beveelt aan idarucizumab alleen toe te passen bij patiënten met levensbedreigende bloedingen. Ook bij spoedingrepen moet het alleen worden toegepast als uitstel van de ingreep leidt tot een levensbedreigende situatie en dus niet vanwege logistieke redenen (FMS, 2016).

Wat zijn de kosten?

De kosten voor een behandeling met idarucizumab bedragen € 2.746,80. Een flacon van 50 ml idarucizumab (50 mg/ml) kost € 1.373,40. De aanbevolen dosis voor het couperen van het anticoagulerend effect van dabigatran is 5 g (tweemaal 2,5 g/50 ml) (Medicijnkosten, 2019).

Wat zijn de vergoedingsvoorwaarden?

Idarucizumab is een add-on geneesmiddel. Add-on geneesmiddelen kunnen door het ziekenhuis apart van de behandeling in rekening worden gebracht bij de zorgverzekeraar (Medicijnkosten, 2019).

Idarucizumab is uitsluitend bedoeld voor gebruik in het ziekenhuis. Het is beschikbaar als oplossing voor injectie of infusie. De aanbevolen dosering is 5 g (tweemaal 2,5 g/50 ml) (Farmacotherapeutisch Kompas, 2019).

Een patiënt kan 24 uur na toediening van idarucizumab weer starten met dabigatran. Voorwaarde is dat de patiënt klinisch stabiel is en de hemostase voldoende is hersteld. Starten met andere anticoagulania (bijvoorbeeld LMWH) kan op elk moment. Ook dan geldt dat de patiënt klinisch stabiel moet zijn en de hemostase voldoende hersteld is (SmPC, 2018).

Idarucizumab is een gehumaniseerd monoklonaal antilichaamfragment (Fab) dat zich zeer sterk en specifiek aan dabigatran en de metabolieten bindt. Hierdoor neutraliseert idarucizumab het anticoagulerend effect van dabigatran. Idarucizumab heeft geen effect op de werking van andere anticoagulantia (SmPC, 2018).

• Eind februari 2019 heeft het EMA een positief advies gegeven voor andexanet alfa (Ondexxya®). Andexanet alfa is een antidotum gericht tegen factor Xa-remmers (apixaban (Equilis®)en rivaroxaban (Xarelto®)).

• Artikelen (Geneesmiddelenbulletin)
• Beoordelingsrapporten (Zorginstituut Nederland)
• Farmacotherapeutisch Kompas (Zorginstituut Nederland)
• Gemelde bijwerkingen (Bijwerkingencentrum Lareb)
• Medicijnkosten (Zorginstituut Nederland)
• Officiële productinformatie en bijsluiter (CBG)
• Patiëntervaringen (IVM)